اثر آبگریزی لایه سطحی خاک بر میزان تبخیر از سه خاک با بافت متفاوت

Authors

  • حسین بیرامی مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد
Abstract:

کاهش تلفات آبیاری در اثر تبخیر سطحی با استفاده از آبگریزی در خاک سطحی می­تواند کمک قابل­توجهی در حفظ آب در شرایط کنونی که کشورمان دچار کمبود آب است، داشته باشد. در پژوهش حاضر، اثر ایجاد لایه آبگریز در خاک سطحی به­صورت لایه مالچ ضد تبخیر در سه خاک­ لوم شنی، لوم و لوم رسی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، خاک­ها به­صورت مصنوعی در چهار غلظت متفاوت و به روش زمان نفوذ قطره آب برای حصول چهار درجه مختلف آبگریزی با اسید استئاریک آبگریز شدند و اثر آن به‌صورت لایه سه سانتی­متری آبگریز سطحی بر میزان تبخیر از لایسیمترهای کوچک (با ارتفاع و قطر 30 سانتی­متر) استقرار یافته در خاک بررسی گردید. آزمایش­ها در مزرعه­ای در اطراف شهرستان مرند (با مختصات جغرافیایی  شمالی و  شرقی) در تابستان 1395 انجام گرفت. آزمایش­ها در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با پنج تیمار درجه آبگریزی و در سه تکرار اجرا شد که پس از تجزیه و تحلیل آن توسط نرم‌افزار SPSS و با آزمون دانکن (سطح احتمال 5 درصد)، مقایسۀ میانگین بین میزان تبخیر در درجه­های آبگریزی مختلف برای هر سه خاک انجام شد. نتایج نشان­دهنده کاهش معنی­دار مقدار تبخیر در هر سه خاک دارای لایه سطحی آبگریز بود. همچنین افزایش درجه آبگریزی باعث کاهش بیش‌تر تبخیر سطحی گردید. بیش‌ترین میزان کاهش تبخیر با افزایش درجه آبگریزی نسبت به تیمار شاهد (با درجه آبگریزی صفر) در خاک­های لوم شنی، لوم و ­ لوم رسی به­ترتیب 3/78، 2/42 و 1/30 درصد بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر آبگریزی خاک بر منحنی نگهداری رطوبت و شاخص کیفیت فیزیکی (شاخص S) در دو خاک با بافت متفاوت

خاک آبگریز خاکی است که وقتی قطره­ای از آب روی سطح آن قرار گیرد، سریعاً خیس نمی­شود. آبگریزی توسط حضور ترکیبات آلی مومی پیچیده در خاک ایجاد می­شود. در طی تجزیه مواد آلی این ترکیبات مومی ذرات خاک را پوشانده و خاک به شکل آبگریز در می­آید. با توجه به تأثیرپذیری منحنی رطوبتی از اندازه و آرایش منافذ خاک، شیب منحنی رطوبتی در نقطه عطف آن‌که به‌عنوان شاخص کیفیت فیزیکی خاک (S) معرفی‌شده است، می­تواند منعک...

full text

اثر هم‌زمان شوری و مکش ماتریک خاک بر میزان تبخیر و توزیع مجدد رطوبت و شوری در دو خاک با بافت متفاوت

افزایش روزافزون شوری، یکی از مشکلات اصلی زمین­های کشاورزی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک می­باشد که نرخ تبخیر-تعرق زیادی دارند. هدف از این پژوهش بررسی اثر هم‌زمان شوری در پنج سطح 2، 4، 8، 16 و 20 دسی زیمنس بر متر برای گندم و 7/0، 2، 4، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر برای لوبیا، با مکش ماتریک در چهار سطح 2، 6، 10 و 33 کیلو پاسکال، بر نرخ تبخیر و توزیع مجدد رطوبت و شوری در دو خاک لوم شنی و لوم رسی بود ک...

full text

بررسی اثر سه نوع اصلاح کننده بر روی خصوصیات فیزیکی لایه سطحی خاک

تشکیل سله منجر به ایجاد لایه متراکم و سخت در سطح خاک می‌شود که به طور مؤثری میزان نفوذ آب به خاک و توان جوانه‌زنی بذور را کاهش می‌دهد. روش‌های متفاوتی برای حل این مشکل پیشنهاد شده است. از جمله بکارگیری مواد مختلف به عنوان اصـلاح‌کنـنده‌های خـاک است. هـدف از ایـن مطـالعه بررسی اثرات پلی‌آکریل‌آمید (PAM)، پومیس و کاه و کلش به عنوان مواد اصلاح کننده بر روی تعدادی از خصوصیات فیـزیکی سله (mm 10-0) و...

full text

تأثیر آبگریزی خاک بر منحنی نگهداری رطوبت و شاخص کیفیت فیزیکی (شاخص s) در دو خاک با بافت متفاوت

خاک آبگریز خاکی است که وقتی قطره­ای از آب روی سطح آن قرار گیرد، سریعاً خیس نمی­شود. آبگریزی توسط حضور ترکیبات آلی مومی پیچیده در خاک ایجاد می­شود. در طی تجزیه مواد آلی این ترکیبات مومی ذرات خاک را پوشانده و خاک به شکل آبگریز در می­آید. با توجه به تأثیرپذیری منحنی رطوبتی از اندازه و آرایش منافذ خاک، شیب منحنی رطوبتی در نقطه عطف آن که به عنوان شاخص کیفیت فیزیکی خاک (s) معرفی شده است، می­تواند منعک...

full text

اثر هیدروژل‌های اصلاح کننده خاک بر ویژگی‌های سیستم ریشه جودوسرAvena fatua در دو بافت متفاوت خاک

This research investigated the effects of super absorbentpolymers on root characteristics of Avena fatua under two soil textures and three irrigation regimes. The study was arranged according to a factorial experiment based on a completely randomized design with three replications. Hydrogel compositions included three types of super absorbents (Aquasorb, Boloorab A and Stockosorb) with two leve...

full text

اثر بقایای پسته و شوری بر آب‌گریزی پویا و ایستا در سه خاک آهکی با بافت متفاوت

شوری و کمبود مواد آلی از مشکلات اساسی خاک در مناطق خشک و نیمه­خشک است. استفاده از بقایا در حضور شوری می­تواند اثرات متفاوتی بر ویژگی­های خاک داشته باشد. در این تحقیق اثر کاربرد صفر، 5/1%، 3% و 5/4 درصد بقایای پسته و اثر هدایت الکتریکی (شوری)آب در سه سطح 4، 8 و 12 دسی­زیمنس بر متر بر آب­گریزی در سه خاک رس سیلتی، لومی و شن لومی بررسی شد. آب­گریزی­های ایستا و پویا به­ترتیب با روش­های اندازه­گیری ز...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 2

pages  123- 136

publication date 2017-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023